NEN 3569: Hoe veilig is de buitenschil van onze (school)gebouwen?

NEN 3569: Hoe veilig is de buitenschil van onze (school)gebouwen? Regels en verantwoordelijkheden bij een...

Regels en verantwoordelijkheden bij een gebouw.

De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor de veiligheid van gebouwen en de gezondheid van haar gebruikers of bewoners. Aanleiding hiervoor zijn incidenten als het balkondrama in Maastricht en van recentere datum het instorten van een in aanbouw zijnde parkeergarage in Eindhoven. Maar aan welke regels moet een gebouw in Nederland eigenlijk voldoen?

Het moet voldoen aan de eisen gesteld in het Bouwbesluit. Deze verving vanaf 1992 alle gemeentelijke bouwverordeningen zodat de eisen overal in Nederland gelijk zouden zijn. Het Bouwbesluit is daarnaast opgehangen aan de Woningwet waarin specifieke aspecten opgenomen zijn over de veiligheid van een gebouw. Een voorbeeld hiervan is dat de zorgplicht van eigenaar, gebruiker of bouwer van een bouwwerk verder gaat dan uitsluitend het voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit.

In het Bouwbesluit zijn verschillende NEN-normen opgenomen. Deze normen hebben daardoor een wettelijke status gekregen. Toch zijn er een aantal zaken m.b.t. veiligheid nog niet goed genoeg geregeld waardoor dit veel vragen oproept bij gebouweigenaren en vastgoedbeheerders als het gaat om het toepassen van glas en glasgevels.

In dit artikel zullen we dieper ingaan op de verantwoordelijkheden en regelgeving omtrent veiligheid bij glasbreuk.

Sinds 2011 is de NEN-norm 3569 een norm die is opgesteld ter voorkoming van lichamelijk letsel door brekend of vallend glas dat verticaal geplaatst is en bereikbaar voor personen. Ondanks de duidelijke kadering van de situaties waarin deze norm dient te worden toegepast bestaat er toch veel onduidelijkheid over wanneer deze van toepassing is. De reden hiervoor is dat deze norm niet dwingend opgenomen is in het Bouwbesluit waardoor een onduidelijke situatie ontstaat hoe te handelen in onveilige situaties na glasbreuk. In de branche is het gebruikelijk dat kapot glas vervangen wordt door gelijksoortig glas waardoor de onveilige situatie kan blijven voortbestaan.

Het niet toepassen van veiligheidsglas heeft als gevolg een significant grotere kans op rondvliegend glas. Dit heeft tot gevolg dat gebouweigenaren en/of eindgebruikers meer kans hebben op aansprakelijkheid bij lichamelijke letsel ten gevolge van glasbreuk. De norm kan wel worden vastgelegd in een privaatrechtelijke overeenkomst. Partijen zijn dan overeengekomen dat de NEN 3569:2011 wordt toegepast.

Wat betekent dit nu ten aanzien van de vraag of de NEN 3569 moet worden toegepast?

De NEN 3569 verwoordt de kennis en wetenschap die er op dit moment is in de glasbranche m.b.t. veilig toepassen van glas. Een glasleverancier of bijvoorbeeld architect zou er desondanks voor kunnen kiezen deze kennis en wetenschap te negeren en de NEN 3569 niet na te leven. De wettelijke plicht gaat niet zo ver om de NEN 3569 dwingend voor te schrijven, maar dit wil nog niet zeggen dat men aan de prestatie-eisen voorbij mag gaan. Louter kostenbesparing zal de rechter als argument niet overtuigen.

Aansprakelijkheid betrokken partijen

Men dient zich te bedenken dat in een rechterlijke procedure, waarin de aansprakelijkheid voor (letsel)schade onderwerp van geschil is, de glasleverancier, projectontwikkelaar of architect met een goed verhaal dient te komen waarom niet voldaan is aan de gestelde prestatienorm uit het Bouwbesluit. De rechtbank zal in eerste instantie uitgaan van de dwingend voorgeschreven normen. Indien deze echter niet aanwezig zijn, zal een rechtbank terugvallen op niet-dwingend voorgeschreven (NEN-) normen. Voorbeeld is de uitspraak van de rechtbank Gelderland in juli 2016 in een zaak waarbij een leerling letselschade had opgelopen bij het openen van een klapdeur. De rechtbank oordeelde dat van de school naar maatstaven van zorgvuldigheid verwacht mocht worden dat zij de klapdeur had voorzien van glas dat aan de NEN-norm voldeed teneinde de gevolgen van een eventueel ongeluk te beperken en dat zij voor zover zij dat niet heeft gedaan onrechtmatig heeft gehandeld. Dat toepassing van de desbetreffende norm niet wettelijk verplicht is doet daar niet aan af.

Van iedereen die uit hoofde van zijn beroep en/of functie op de hoogte moet zijn van dergelijke normen, mag worden verwacht deze op de juiste wijze toe te passen. Enerzijds betekent dit voor de glasbranche dat zij op de juiste wijze hun (al dan niet bouwkundig gespecialiseerde) opdrachtgevers adviseren en de hun toegewezen beglazingsopdracht volgens het Bouwbesluit en NEN-normen gestelde eisen uitvoeren. Indien de opdrachtgevers voor derden bouwen berust op hen een informatieplicht met betrekking tot de noodzaak van het voldoen aan de prestatie-eisen uit het Bouwbesluit.

Naast de bouwkundige eisen en normen is ook in de Arbowet het gebruik van veiligheidsglas opgenomen; "Op plaatsen waar gedrang mogelijk is, zijn glazen en transparante deuren en vlakken beveiligd tegen doorvallen van leerlingen (bijvoorbeeld door gebruik van veiligheidsglas of stootbalk)".

Opdrachtgevers en eindgebruikers moeten zich gaan realiseren, dat zij zichzelf in het bestek en omschrijvingen moeten verdiepen, zodat alles conform de huidige normeringeisen uit het Bouwbesluit en de NEN (met name NEN 3569) wordt uitgevoerd.

Glastotaal Beheer is als facilitair dienstverlener bij glasschades gespecialiseerd in het vakkundig zorgdragen voor het herstel van deze schades. Daarnaast verstrekken wij managementinformatie over de schades waarop u gefundeerd beleid kunt ontwikkelen. Naast de soort schades kunnen wij u inzicht geven in preventieve maatregelen om schades te voorkomen. Glastotaal Beheer vindt het haar plicht haar kennis en ervaring op het gebied van glas en glasherstel te delen. Daarnaast zijn we in staat uw organisatie bij te staan met technische adviezen en inspecties waardoor uw (school)gebouwen een veilige omgeving zijn voor haar gebruikers.